Trong kho tàng văn học dân gian việt nam có rất nhiều
những tác phẩm hay tạo ra những tiếng cười giải trí cho con người, từ những
tiếng cưới có ý nghĩ thâm túy sâu cây, nhẹ nhàng đến hóm hỉnh và cả những bài
có ý nghĩa phê phán sâu sắc. Nổi bật lên những bài gây ra cho người đọc tiếng
cười đó là Truyện Treo Biển.
Treo Biển tạo cho người đọc tiếng cười nhẹ nhàng bởi truyện
có tính chất ngụ ngôn. Truyện treo Biển kể về việc 1 ông chủ treo chiếc Biển chỉ
báo rằng ở đây có bán cá tươi, nội dung những từ trong biển được những người
dân đi qua nhận xét ông chủ của hàng cứ bỏ dần bỏ và cuối cùng đã cất cái biển
đó đi. Tình huống đặc sắc ở chỗ ông chủ không cần xem xét xem những lời góp ý
đó đúng hay sai mà đã thực hiện y như họ, thể hiện ông là 1 người nhẹ dạ và dễ
tin vào những lời đàm tiếu nhận xét của người khác khi chưa biết được nội dung
của người ta muốn nói tới đó là cái gì, ngụ ý đã phê phán ông chủ này không có
lòng kiên định, không giữ lấy ý kiến chủ quan của mình mà chỉ dựa trên những yếu
tố khách quan tác động từ bên ngoài để làm thay đổi nội dung của những dòng chữ
viết trên tấm biển đó. Ban đầu nội dung của tấm biển đó rất rõ ràng không có
sai lệch về mục đích buôn bán “ ở đây có bán cá tươi “ một tấm biển treo có đầy
đủ nội dung chi tiết những thứ đang bán trong của hang nhưng chỉ vài lời nhận
xét khách quan của người khác mà ông chủ đã bỏ dần những từ viết trên nội dung
của tấm biển.
Người đầu tiên đã nhận xét nhà này quen bán cá ươn hay sao
mà nay đề ra biển bán cá tươi chỉ với một câu nhận xét đó ông chủ không cần xem
xét đến nội dung đó là gì, sự đối lập giữa tươi và ươn đã làm cho ông thay đổi
nội dung trong tấm biển, ông đã xóa từ tươi đi, bây giờ trên tâm biển chỉ còn đề
3 chữ ở đây có bán cá. Người thứ 2 lại đưa ra lý do là người ta lại ra
hang hoa mua cá hay sao mà lại phải đề ra chữ ở đây, ông chủ vội vàng xóa bỏ chữ
ở đây, và trên tấm biển chỉ còn chữ có bán cá. Khi người khách thứ 3 đến
mua cá thấy hàng cá được bày ra bán, họ lại nhận xét cá được bày ra như thế này
không phải để bán thì để làm gì mà phải đề ra chữ có bán, ông chủ bán cá liền
xóa chữ có bán và trên tấm biển lúc này chỉ còn chữ Cá. Đến người thứ 4 khi đi
qua đây cũng nhận xét chưa đi tới gần đã ngửi thấy mùi cá có cần thiết gì mà phải
đề biển cá ở đây làm gì, do vậy ông chủ đã cất tấm biển đi và không cần sử dụng
đến tấm biển đó nữa.
Qua 4 lời nhận xét khách quan của những người khách mua cá ta
thấy ai cũng đều có những nhận xét về tấm biển được ông chủ treo để mang mục
đích bán cá nhưng họ chưa thực sự được nội dung và mục đích của tấm biển đó là
gù, từng lời nhận xét 1 ông chủ chưa cần xem xét đó là đúng hay là sai đã theo
luôn những lời nhận xét đó, ban đầu tưởng chừng như những lời nhận xét đó là
đúng nhưng sau ta mới nhận ra những lời nhận xét đó thật là phi lí, người đọc
phải bật cười về hành động của ông chủ của hàng khi ông ta tiếp thu những
ý kiến khách quan từ bên ngoài vào mà không có sự chọn lọc kĩ lưỡng, ông ta đã
tiếp thu tất cả mà không chịu suy nghĩ về những lời nhận xét đó. Qua câu chuyện
ta cần phê phán lối sống và hành động của ông chủ của hàng ông là 1 người thiếu
kiên định, không có những suy nghĩ chín chắn về hành động của mình.
Truyện Treo Biển đã tạo ra cho con người tiếng cười sảng khoải
và qua đây cũng để lại cho ta những bài học bổ ích cho cuộc sống ta cần tiếp
thu những yếu tố từ bên ngoài nhưng tiếp thu với thái độ có sự chọn lọc kĩ lưỡng
chứ không nen tiếp thu 1 cách đồng loạt các ý kiến khách quan từ bên ngoài vào.
Đọc truyện online tại: Treo biển
Đọc truyện online tại: Treo biển